การประยุกต์ใช้จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียในภาคอุตสาหกรรมและครัวเรือนเป็นแนวทางที่มีประสิทธิภาพและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในการจัดการปัญหามลพิษทางน้ำ จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียซึ่งเกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ในภาคอุตสาหกรรมและชีวิตประจำวัน น้ำเสียที่เกิดขึ้นจากกระบวนการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรมและจากครัวเรือนมักมีสารปนเปื้อนต่างๆ ที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม หากไม่ได้รับการบำบัดอย่างถูกต้อง
อาจทำให้เกิดปัญหามลพิษทางน้ำ ดิน และสุขภาพของประชาชนในพื้นที่โดยรอบ การใช้จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียเป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพสูง จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียเนื่องจากสามารถย่อยสลายสารอินทรีย์และสารมลพิษต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยอาศัยกระบวนการทางชีวภาพที่ไม่ก่อให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อมจุลินทรีย์ที่ใช้ในการบำบัดน้ำเสียสามารถแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มขึ้นอยู่กับประเภทของสารปนเปื้อนที่ต้องการกำจัด รวมถึงสภาวะแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์เหล่านั้น
กระบวนการบำบัดน้ำเสียทางชีวภาพขั้นตอนและวิธีการ
แบคทีเรียในกลุ่มที่ใช้ออกซิเจนหรือแอโรบิกสามารถย่อยสลายสารอินทรีย์และลดปริมาณของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพในระบบบำบัดน้ำเสียแบบใช้ออกซิเจน ในขณะที่แบคทีเรียแบบไม่ใช้ออกซิเจนหรือแอนแอโรบิกสามารถกำจัดสารพิษบางชนิด จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียไนโตรเจนและฟอสฟอรัสในน้ำเสียได้ดี นอกจากนี้ยังมีเชื้อราและสาหร่ายบางชนิดที่มีบทบาทสำคัญในการดูดซับสารโลหะหนักและกำจัดสารพิษที่ละลายในน้ำเสีย ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการบำบัดน้ำเสียให้ดียิ่งขึ้นในภาคอุตสาหกรรม การบำบัดน้ำเสียด้วยจุลินทรีย์ถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในโรงงานประเภทต่างๆ เช่น โรงงานผลิตอาหารและเครื่องดื่ม โรงงานเคมี โรงงานสิ่งทอ
และโรงงานผลิตกระดาษ น้ำเสียจากกระบวนการผลิตเหล่านี้มักมีสารอินทรีย์ที่สามารถย่อยสลายได้ แต่ในบางกรณีอาจมีสารเคมีที่เป็นอันตราย จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียช่วยให้สามารถกำจัดสารอินทรีย์ ลดค่าความสกปรกของน้ำเสีย ให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัยก่อนปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติหรือระบบบำบัดน้ำเสียของชุมชน โรงงานอุตสาหกรรมบางแห่งยังใช้ระบบบำบัดแบบชีวภาพร่วมกับกระบวนการทางกายภาพและเคมี เช่น การตกตะกอน การกรอง และการเติมสารเคมี เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบำบัดน้ำเสียให้ดียิ่งขึ้น
ข้อดีและข้อจำกัดของการใช้จุลินทรีย์ในการบำบัดน้ำเสีย
ในภาคครัวเรือน น้ำเสียจากกิจกรรมประจำวัน เช่น การซักล้าง การปรุงอาหาร และการขับถ่ายมักมีปริมาณของเสียอินทรีย์สูงและอาจปนเปื้อนสารเคมีจากผงซักฟอกและผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสีย ราคาถูกมาใช้ในการบำบัดน้ำเสียในระดับครัวเรือนสามารถช่วยลดปัญหาน้ำเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะการใช้จุลินทรีย์ที่มีอยู่ในถังบำบัดน้ำเสียแบบธรรมชาติ เช่น การใช้ถังบำบัดน้ำเสียแบบไร้ออกซิเจน
ซึ่งอาศัยจุลินทรีย์แอนแอโรบิกในการย่อยสลายของเสีย จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียหรือการใช้บ่อเลี้ยงจุลินทรีย์ที่ช่วยเร่งกระบวนการบำบัดน้ำเสียก่อนปล่อยลงสู่ระบบระบายน้ำสาธารณะ นอกจากนี้ยังมีการใช้ผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์สำเร็จรูป เช่น EM ซึ่งสามารถช่วยลดกลิ่นเหม็นของน้ำเสีย จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียลดการสะสมของตะกอนในท่อระบายน้ำ และเพิ่มประสิทธิภาพการบำบัดของเสียในถังเกรอะและถังบำบัดน้ำเสียขนาดเล็กได้เป็นอย่างดี
